Kanun ve teoriyi anlamak için öncelikle hipotezin ne anlama geldiğini bilmemiz gerekir.
Hipotez: Bir problemle ilgili geçici çözüm yoluna denir.
Hipotez bilimsel bir tahmin sayılabilir. Hipotez gözlemler sonucunda karşılaşılan bir soruna önerilen bir cevap veya bir çözüm olabilir. Önerilen hipotezin gerçekliliği, doğruluğu teste tabi tutulur.
Teori : Bir hipotez kısmen doğrulanır ve yeni bulgularla desteklenirse teori haline gelir. Bilimsel bir teori, gözlenen bir doğa olayıyla ilgili olarak yapılan genellemelerin açıklamalarıdır. Bilimsel teorilere birkaç örnek verecek olursak
- Kuşlar uçarken yollarını nasıl bulduklarına ait çeşitli teoriler mevcuttur. Bunlardan birisi, kuşların yerin manyetik alanını kullandıklarını ileri sürmektedir. Diğer bir teoriye göre, kuşlar güneş tarafından yönlendirilmektedir. Uzun yol kateden kuşlar ise yıldızlar tarafından yönlendirilmiş olabilirler
- Bilimsel teoriye evrenin oluşumuyla ilgili olarak Big Bang (büyük patlama) teorisi de örnek verilebilir.
- Atom teorilerini de bilimsel teoriye örnek olarak verebiliriz. Dalton atom teorisi, Thomson atom modeli , Rutherford atom teorisi….
- Canlıların oluşumunu açıklamaya çalışan evrim teorisi.
Bilimsel bir hipotez veya teori gözlemlere ve deneylere dayanan bir açıklamadır. Fizikte deney yapılarak sonuca ulaşılır. Yapılan deneylerin, çalışmaların kayıtları hassas olarak alınmalı, ölçümler çok dikkatli yapılmalıdır.
Kanun: Bir hipotez hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde doğrulanır ve herkes tarafından kabul edilirse kanun( yasa) haline gelir. Bilimsel yasalar herkes tarafından kabul edilirler. Bilimsel yasalara birkaç örnek verecek olursak
- Newton’un hareketle ilgili olan üç temel yasası, Enerjinin Korunumu Yasası, Kepler Kanunları, yansıma ve kırılma kanunları ve kütle çekim yasası verilebilir.
Teori ve Yasa birbirinden farklı kavramlardır . Birinin diğerinden üstün olduğu söylenemez . Her ikisinin de deneysel desteğe ihtiyacı vardır.
Kaynak : fizikbilimi.gen.tr
