(Önemli: Fonksiyonlar string metotlarının çalışma mantığını temel olarak göstermek amacıyla yazılmıştır.)

Bu bölümde anlatılan metotlar: capitalize, center, count, endswith, find. (Alfabetik sıraya göre devam edilecektir.)

CAPİTALİZE

İşlevi: Karakter dizisi içindeki betist ilk harfi büyük harfe diğer harfleri küçük harfe çevirir.

Kullanımı: string.capitalize()

Örnek:

------------------------
ornek = "bU BiR DeneMe YAzıSıDır."
sonuc = ornek.capitalize()
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı -> 
"Bu bir deneme yazısıdır."

Bu metodun eksikleri:

1. ‘I’ harfi küçültüldüğünde ‘i’ harfine çevrilmektedir.
2. ‘İ’ harfi küçültüldüğünde bozuk sonuç vermektedir.
3. Karakter dizisinin ilk harfi ‘i’ olduğunda harf ‘İ’ değil ‘I’ harfine çevrilmektedir.

KOD

 ------------------------
def capitalize(string):
    # Klavyedeki harfleri tanıttık
    kucukHarfler = ('a','b','c','ç','d','e','f','g','ğ','h','ı','i','j','k','l',
                    'm','n','o','ö','p','q','r','s','ş','t','u','ü','v','w','x',
                    'y','z')
    buyukHarfler = ('A','B','C','Ç','D','E','F','G','Ğ','H','I','İ','J','K','L',
                    'M','N','O','Ö','P','Q','R','S','Ş','T','U','Ü','V','W','X',
                    'Y','Z')

    # Karakter dizisini, üzerinde değişiklikler yapabilmek için listeye çevirdik
    stringList = list(string)

    # Karakter dizisinin ilk elemanını büyük harfe çevirdik
    for y in range(32):
        if(stringList[0] == kucukHarfler[y]):
            stringList[0] = buyukHarfler[y]
        else: pass

    # Karakter dizisinin diğer elemanlarını küçük harfe çevirdik
    for i in range(1, len(stringList)):
        for y in range(32):
            if(stringList[i] == buyukHarfler[y]):
                stringList[i] = kucukHarfler[y]
            else: pass

    # Düzenlediğimiz listeyi tekrar karakter dizisine çevirdik
    string = ''.join(stringList)
    return string

string = 'bU BiR DeneMe YAzıSıDır.'
yeniString = capitalize(string)
print(yeniString)
 ------------------------
Çıktı ->
"Bu bir deneme yazısıdır."

CENTER

İşlevi: Karakter dizisini, gönderilen parametre ile istenilen miktara kadar sağdan ve soldan doldurur.

Kullanımı: string.center(uzunluk, karakter)

uzunluk = Döndürülecek olan string’in uzunluğudur. Girilmesi zorunludur. Integer değer girilmelidir.

karakter: Karakter dizisine eklenmesi istenen karakterdir, tek karakter girilmelidir. Opsiyoneldir. Varsayılanı boşluk (” “) karakteridir.

Örnek:

------------------------
ornek = "python"
sonuc = ornek.center(12)
print(sonuc)
sonuc = ornek.center(12,"*")
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
"   python   "
"***python***"

Gönderilen uzunluk değeri 12 ve karakter dizimizin uzunluğu (“python”) 6 olduğundan sola 3 sağa 3 karakter ekler. Aslında girdiğimiz uzunluk değeri programın verdiği sonucun uzunluğudur.

KOD

------------------------
def center(ornek, uzunluk, karakter=" "):
    # Karakter dizisini, üzerinde değişiklikler yapabilmek için listeye çevirdik
    ornekList =  list(ornek)

    # Sağa ve sola ne kadar karakter ekleneceğini hesapladık
    eklenecekUzunluk = int((uzunluk - len(ornekList))/2)
    
    # Sağa ve sola karakterleri ekledik
    for i in range(eklenecekUzunluk):
        ornekList.insert(0,karakter)
        ornekList.append(karakter)
        
    # Düzenlediğimiz listeyi tekrar karakter dizisine çevirdik
    ornek = ''.join(ornekList)
    return ornek

ornek = "python"
sonuc = center(ornek, 12)
print(sonuc)
sonuc = center(ornek, 12,"*")
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
"   python   "
"***python***"

COUNT

İşlevi: Gönderilen parametrenin karakter dizisinde kaç tane olduğunu döndürür. Büyük küçük harfe duyarlıdır.

Kullanımı: string.count(değer, başlangıç, bitiş)

değer: Karakter dizisinde aranacak değerdir. Girilmesi zorunludur. String girilmelidir.

başlangıç: Aramaya başlanılacak konumdur. Opsiyoneldir. Varsayılanı 0’dır yani karakter dizisinin başıdır. Integer değer girilmelidir.

bitiş: Aramanın biteceği konumdur. Opsiyoneldir. Varsayılanı karakter dizisinin sonudur. Integer değer girilmelidir.

Örnek:

------------------------
ornek = "Bu bir deneme yazısıdır."
sonuc = ornek.count('e')
print(sonuc)
print(ornek[0:9])
sonuc = ornek.count('e',0,9)
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
3
"Bu bir de"
1

Program ilk kullanımda başlangıç ve bitiş parametresi girmediğimizden dolayı bütün karakter dizisinde ‘e’ harfini aradı ve üç tane buldu. Sonrasında karakter dizisinin 0 ve 9. indisleri arasında ‘e’ harfini aradı ve bir tane buldu.

------------------------
ornek = "Bu python bir deneme python yazısıdır."
sonuc = ornek.count("python")
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
2

Sadece harf değil kelime araması da yapılabilir.

ENDSWİTH

İşlevi: Karakter dizisinin gönderilen parametre ile bitip bitmediği kontrol edilir, yanıt olarak bool tipinde doğru ‘True’ ya da yanlış ‘False’ döndürür.

Kullanımı: string.endswith(değer, başlangıç, bitiş)

değer: Kontrol edilecek değerdir. Girilmesi zorunludur. String girilmelidir.

başlangıç: Kontrole başlanılacak konumdur. Opsiyoneldir. Integer değer girilmelidir.

bitiş: Kontrolün biteceği konumdur. Opsiyoneldir. Integer değer girilmelidir.

Örnek:

------------------------
ornek = "Bu bir deneme yazısıdır."
sonuc = ornek.endswith(".")
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
True

Karakter dizisi ‘.’ ile bittiğinden sonuç olarak True değerini aldık.

------------------------
ornek = "python"
print(ornek[2:6])
sonuc = ornek.endswith("on", 2, 6)
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
"thon"
True

Bu örnekte karakter dizisinin tamamının değil sadece bir kısmının ‘on’ ile bitip bitmediğini kontrol ettik ve doğru olduğunu gördük.

FİND

İşlevi: Gönderilen parametreyi istenilen karakter dizisi içerisinde arar; bulduğu ilk indis numarasını döndürür, eğer bulamazsa ‘-1’ değerini döndürür.

Kullanımı: string.find(değer, başlangıç, bitiş)

değer: Aranacak değerdir. Girilmesi zorunludur. String girilmelidir.

başlangıç: Aramaya başlanılacak konumdur. Opsiyoneldir. Varsayılanı 0’dır. Integer değer girilmelidir.

bitiş: Aramanın biteceği konumdur. Opsiyoneldir. Varsayılanı karakter dizisinin sonudur. Integer değer girilmelidir.

Örnek:

------------------------
ornek = "Bu bir deneme yazısıdır."
sonuc = ornek.find('e')
print(sonuc)
 ------------------------
Çıktı ->
8

Programı çalıştırdığımızda ‘e’ harfini ilk olarak 8. indiste buldu.

KAYNAKÇA

docs.python

w3schools

Bu yazı serisinde Python hakkında, açıklamalarıyla birlikte teorik bilgilere yer vereceğim, bunun yanı sıra da tecrübelerimi aktaracağım. Okuduğunuz yazılar; Python’a yeni başlayanlar için temeli sağlam atmak, halihazırda bilgi birikimine sahip olanlar için temeli sağlamlaştırmak adına faydalı olacaktır.

Bu yazımızda 10 maddede Python’un özelliklerinden bahsedeceğiz.

• Öğrenmesi – Yazması – Okuması KOLAYDIR

Python’un en önemli özelliklerinden birisi üst düzey bir programlama dili olmasıdır. Herhangi bir dilin, makine dilinden yani 0-1’lerden uzak olup insan diline yakın olması o dili üst düzey programlama dili yapar. Üst düzey programlama dilleri bizi makine dili yazma zahmetinden kurtarır, yazdığımız kodlar derleyici ya da yorumlayıcılar tarafından makine diline çevrilirler. Python da üst düzey bir programlama dili olması sayesinde öğrenmesi ve yazması kolay bir dildir; aynı zamanda söz dizimi kuralları sayesinde okunması da rahat bir dildir.

• Açık Kaynak Kodludur

İsteyen herkes kaynak koduna ulaşabilir, kodu indirebilir ve paylaşabilir.

• Geniş Kütüphaneye Sahiptir

Python zengin bir kütüphaneye sahiptir. Yani bir kod yazmak istediğiniz zaman her şeyi siz yazmak zorunda değilsiniz. Python’un kurulumuyla birlikte hazır olarak gelen kütüphanelerden (math vb.) faydalanabileceğiniz gibi GitHub vb. platformlardan da faydalanabilirsiniz. Mesela projenizde bazı verileri depolamaya ihtiyacınız olduğu zaman önceden yazılmış olan veri tabanı modülünü indirip kullanabilirsiniz, bu yükünüzü oldukça hafifletecektir. İleriki zamanlarda siz de GitHub gibi platformlara yükleyeceğiniz kodlar ile insanların işini kolaylaştırabilirsiniz.

• GUI Programlama Desteği Mevcuttur

Tkinter, PyQt, Kivy, wxPython, PyGUI gibi çeşitli modüller ile etkileyici grafiksel kullanıcı arayüzleri oluşturulabilmektedir.

• Nesneye Yöneliktir

Nesne tabanlı programlama oldukça yaygın bir kullanımdır, yazılımcının işini epey kolaylaştırmaktadır. Aslında gerçek hayattaki gibi nesneler oluşturmayı yani gerçek dünyayı modelleyebilmeyi sağlar.

• Her Platformda Çalışmaktadır

Python; Windows, Linux, Unix, Macintosh gibi farklı platformlarda çalışabilir. Windows üzerinde yazdığınız bir kodu değişiklik yapmadan Linux üzerinde de çalıştırabilirsiniz. Fakat tecrübelerime dayanarak şunu da belirtmekte fayda var, bu kural bütün yazdığınız kodlar için geçerli değildir. İleri düzey programlamaya geçtiğiniz zaman kodunuz içerisinde yer vereceğiniz kütüphanelerden bazıları yalnızca Windows ya da Linux üzerinde çalışmak üzere kodlanmış olabiliyor. Fakat o seviyeye geldiğinizde zaten bu kodları istediğiniz platforma göre düzenleyebilecek bilgi birikimine sahip oluyorsunuz.

• Yorumlanmış Bir Dildir

C++ ve Java gibi programlama dilleri önce derlenen sonra çalıştırılan dillerdir. Python bunların aksine derlemeye ihtiyaç duymaz. Kodu çalıştırdığımızda kod satır satır yürütülür; bu, hata ayıklamayı kolaylaştırır. Python, kaynak kodunu bytecodes adı verilen bir ara formata dönüştürür ve daha sonra bilgisayarın ana diline çevirir ve çalıştırır.

• Dinamik Olarak Yazılmıştır

Bu özellik Python’u diğer dillerden daha da ayırmaktadır ve kod yazımını oldukça kolaylaştırmaktadır. Bu sayede, tanımlanan bir değişkenin türüne önceden karar verilmesi gerekmemektedir.

• Genişletilebilir ve Entegre Edilebilir Özelliktedir

Python kodumuzun bir kısmını gerektiği durumlarda C++ gibi diğer dillerle yazabiliriz.

• Başlangıç için Kolaydır

Python bu saydıklarımızın dışında da bir sürü özelliğe sahiptir. Başlangıç seviyesindeki programcılar için oldukça avantajlı bir dildir, kurulumu hızlıdır ve kısa sürede çeşitli uygulamalar ortaya çıkarılabilmektedir. Hatta bazı firmalar diğer dillerde uzun ve zahmetli kodlar yazmadan önce kodların istenilen sonucu verip vermediğini test etmek için kodları hızlıca Python’da yazarlar ve test ederler.

KAYNAKÇA

Net-Informations

GeeksforGeeks