Dolar/TL Merkez Bankası’nın (TCMB) politika faizini 625 baz puan artırımı piyasadaki ortalama beklentinin üzerinde artırmasının ardından sert gerileyerek 6.01’i test ettikten sonra 6.15 civarında
dengelendi.
Bankacılar TCMB’nin faiz artışının kesin çözüm olmamakla birlikte TL için pozitif olduğunu, kur şokuna neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması için zaman kazandıracağını belirtirken, bugün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kamu harcamaları ve projelerine yönelik açıklamalarının orta vadede pozitif etkisinin kuvvetli olabileceğine dikkat çektiler. Merkez Bankası Eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında fiyat istikrarını desteklemek amacıyla güçlü bir parasal sıkılaştırma yaparak politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faizini beklentilerin üst bandında 625 baz
puan artırarak yüzde 17.75’ten yüzde 24’e yükseltti.

TCMB’nin 625 baz puanlık faiz artışı öncesi 6.4450 seviyesinde olan dolar/TL, 6.01’e kadar geriledikten sonra saat 18:06’da 6.1775 lira seviyesinde bulunuyor. Açılışın ardından dolaren düşük 6.0137 lira, en yüksek 6.5530 lira seviyesini gördü. Euro ise 7.2232 liradan işlem görüyor. Euro/dolar paritesi 1.1680 seviyesinde işlem görüyor. Gram altın 239.2 liradan alıcı buluyor. 2 yıllık tahvil faizi yüzde 25.01 seviyesinde.

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Bugün Erdoğan’ın (faizle ilgili) açıklamaları ardından TL’nin değer kaybettiğini TCMB’nin faiz artırımında çekinebileceği endişesi oluşmuştu. Ancak TCMB enflasyonla mücadelede güçlü bir adım attı. TL pozitif” dedi.

Başka bir bankanın döviz masası işlemcisi ise, “Erdoğan’ın söylemleri ardından bazı piyasaoyuncuları TCMB’nin kuvvetli bir faiz artışı yapmaktan çekinebileceğini dile getirmiş ve TL sert
değer kaybetmişti. Ancak ben Erdoğan’ın bugünkü açıklamaların bir bölümünün halka bir bölümünün de yatırımcılara yönelik olduğunu düşünüyorum. TCMB’den gelen güçlü faiz artışı öncesi yapılan açıklamalarla yatırımcılara verilmek istenen mesaj bence ‘TCMB Erdoğan aksini söylemesine rağmen faiz artırarak ne kadar bağımsız olduğunu göstermesi'” dedi.
Societe Generale gelişmekte olan ülke strateji direktörü Phoenix Kalen de, “Beklentilerimizin oldukça üzerinde. Ana fonlama faizi olarak bir haftalık repoya geri döndüler… Bu da etkin fonlama oranını yüzde 19.25’ten yüzde 24’e yükseltmeleri anlamına geliyor… Beklentimiz olan 150 baz puandan çok daha yüksek” dedi.
Bu kararın piyasayı son derece memnun ettiği gibi kafasını da karıştırdığını söyleyen Kalen, “Türkiye’de yetkililer iyi polis-kötü polisi oynuyor gibiler, bir taraftan Cumhurbaşkanı Erdoğan faiz oranlarından hoşnut olmadığını söylemeye devam ediyor, diğer taraftan TCMB son enflasyonist ve jeopolitik gelişmelere oldukça büyük bir tepki verdi” dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan PPK kararı öncesi yaptığı açıklamada faiz konusundaki hassasiyetinin değişmediğine dikkat çekerek “faiz denilen sömürü aracının” kullanılmasına asla
vesile olmayacaklarını söylemişti.
Erdoğan konuşmasında ayrıca “TCMB bağımsız ya, dolayısıyla o kendi kararını kendi alır ayrı” demiş ancak bankayı enflasyon hedeflerini tutturamaması nedeniyle sert eleştirmişti.

KAMUNUN KEMER SIKMASI POZİTİF YANSIYACAK

Öte yandan bankacılar Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bazı açıklamalarının TCMB faiz kararı nedeniyle bugün bir miktar arka planda kaldığını ancak bu açıklamaların piyasalara olumlu etkisinin orta vadede oldukça net görülebileceğine de dikkat çektiler.
“Bir başka önemli adımımız kamuda her alanda ciddi bir tasarrufa gitmektir” diyen Erdoğan “Cari harcamalar konusunda araçlardan, binalara, personele kadar geniş bir tasarruf tedbirini hayata geçiriyoruz” dedi. “Kamuda kullanılan araçları hem sayı hem nitelik olarak sınırlandırıyoruz” diyen Erdoğan “Kiracı olunan yerlerin hemen hemen tamamına yakınından çıkmak suretiyle çok ciddi bir tasarrufta bulunacağız” dedi. Kamu çalışan sayısına ilişkin ise Erdoğan “Emekli olduğu kadar kişiyi alabiliriz ancak daha fazlasını almayacağız” dedi.
Piyasalar tarafından da yakından izlenen yatırımlar konusunda da çok önemli ilke kararlar aldıklarına dikkat çeken Erdoğan, “Elimizdeki kaynakları önceliği bitmeye en yakın projelere vererek çalışmaların ilerleme durumuna göre kademe kademe kullanacağız. Yüzde 100’e yakın hangi yatırım varsa önce onları bitirmeye yüzde 50 üzerindekileri yavaş yavaş bitirmeye… Ancak ihalesi yapılmış daha henüz doğru dürüst başlanmamış projelere onları oturup konuşup onlara başlamayacağız. Onları şu anda bir
kenara koyuyoruz. Zira şu andaki durum bunu gerektiriyor” dedi. Erdoğan özel sektör, kamu özel işbirliği ve uluslararası yatırımlarını ise teşvik etmeye devam edeceklerine dikkat çekti. Üst düzey bir bankacı, “Erdoğan’ın kamu ihaleleri ve kamu maliyesine ilişkin yaptığı açıklama çok önemli. Belki PPK
gündeminde arka planda kalmış olabilir ancak bugünkü açıklamaların geçmişte yapılanın aksine kamu kaynakların daha etkin ve daha değerli kaynaklara yönlendireceğinin işareti olduğunu düşünüyoruz” dedi ve ekledi: “Yatırımcılar desteklenmeye devam edilecek ancak kamu asarrufa gidecek ve başlanmamış projelerin erteleneceği bilgisi önemli. Erdoğan bu söylemle Kanal İstanbul gibi yatırımcıların endişe ettiği projelerin en azından bugünlerde gündeme getirilmeyeceğini teyit ediyor. Kaynakların sınırlı ve değerli olduğu bu dönemde kamu maliyesine ilişkin atılabilecek doğru
adımlar çok önemli. Ancak yine de piyasanın uygulamada süreci görmek isteyeceğini düşünüyoruz. Bu süreçte OVP’de yakından takip edilecek” dedi.