{"id":10609,"date":"2021-01-20T20:18:49","date_gmt":"2021-01-20T17:18:49","guid":{"rendered":"https:\/\/www.kampuskod.com\/?p=10609"},"modified":"2021-01-20T20:18:50","modified_gmt":"2021-01-20T17:18:50","slug":"elektronik-cihazlardan-gelen-mavi-isik-sari-nokta-hastaligi-ve-korluk-riskini-artiriyor-mu","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.kampuskod.com\/diger\/saglik\/elektronik-cihazlardan-gelen-mavi-isik-sari-nokta-hastaligi-ve-korluk-riskini-artiriyor-mu\/","title":{"rendered":"Elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k, sar\u0131 nokta hastal\u0131\u011f\u0131 ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131yor mu?"},"content":{"rendered":"\n

Retina uzmanlar\u0131na her g\u00fcn elektronik cihazlardan yay\u0131lan mavi \u0131\u015f\u0131ktan kaynaklanan riskler sorulmaktad\u0131r. (Retina uzmanlar\u0131, g\u00f6z\u00fcn arkas\u0131ndaki g\u00f6rmeden sorumlu ince bir doku olan retinay\u0131 etkileyen rahats\u0131zl\u0131klar\u0131 tedavi eder.) Bir\u00e7ok insan mavi \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n ya\u015fa ba\u011fl\u0131 makula dejenerasyonu ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131p art\u0131rmayaca\u011f\u0131n\u0131 merak eder.<\/p>\n\n\n\n

Bu ortak sorunun k\u0131sa cevab\u0131: “Hay\u0131r”. Ak\u0131ll\u0131 telefonlar, tabletler, LCD TV’ler ve diz\u00fcst\u00fc bilgisayarlar dahil olmak \u00fczere elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k miktar\u0131, retinaya veya g\u00f6z\u00fcn ba\u015fka herhangi bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcne zarar vermez.<\/p>\n\n\n\n

\"Elektronik
Elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k, sar\u0131 nokta hastal\u0131\u011f\u0131 ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131yor mu?<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n

Mavi \u0131\u015f\u0131k nedir?<\/h2>\n\n\n\n

Mavi \u0131\u015f\u0131k, dalga boyu 400 ila 450 nanometre (nm) aras\u0131nda olan g\u00f6r\u00fcn\u00fcr \u0131\u015f\u0131kt\u0131r. Ad\u0131ndan da anla\u015f\u0131laca\u011f\u0131 gibi bu t\u00fcr \u0131\u015f\u0131k mavi renkte alg\u0131lan\u0131r. Ancak, \u0131\u015f\u0131k beyaz veya ba\u015fka bir renk olarak alg\u0131land\u0131\u011f\u0131nda bile mavi \u0131\u015f\u0131k mevcut olabilir.<\/p>\n\n\n\n

Mavi \u0131\u015f\u0131k endi\u015fe vericidir \u00e7\u00fcnk\u00fc \u0131\u015f\u0131k fotonu ba\u015f\u0131na g\u00f6r\u00fcn\u00fcr spektrumdaki di\u011fer renklerden, yani ye\u015fil veya k\u0131rm\u0131z\u0131 \u0131\u015f\u0131ktan daha fazla enerjiye sahiptir. Yeterince y\u00fcksek dozlarda mavi \u0131\u015f\u0131k bu nedenle v\u00fccudumuzdaki \u00e7e\u015fitli h\u00fccreler taraf\u0131ndan emildi\u011finde hasara neden olma olas\u0131l\u0131\u011f\u0131 daha y\u00fcksektir.<\/p>\n\n\n\n

\"Elektronik
Elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k, sar\u0131 nokta hastal\u0131\u011f\u0131 ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131yor mu?<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n

Rengi nas\u0131l alg\u0131l\u0131yoruz?<\/h2>\n\n\n\n

Renk alg\u0131m\u0131z esas olarak \u0131\u015f\u0131\u011fa duyarl\u0131 d\u00f6rt ana h\u00fccreye dayan\u0131r: \u00dc\u00e7 koni fotoresept\u00f6r ve bir \u00e7ubuklu fotoresept\u00f6r. Bu h\u00fccreler retinada bulunur.<\/p>\n\n\n\n

G\u00fcnd\u00fcz boyunca, \u00fc\u00e7 koni fotoresept\u00f6r\u00fc \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 aktif olarak alg\u0131lar ve her biri, g\u00f6r\u00fcn\u00fcr \u0131\u015f\u0131k spektrumunun mavi, ye\u015fil veya k\u0131rm\u0131z\u0131 k\u0131s\u0131mlar\u0131nda bir tepe hassasiyetine sahiptir. En temel d\u00fczeyde, renk duyumuz bu \u00fc\u00e7 h\u00fccrenin aktivite dengesi ile belirlenir. I\u015f\u0131k, konileri harekete ge\u00e7iremeyecek kadar lo\u015f oldu\u011funda, renk alg\u0131m\u0131z s\u00f6ner. D\u00fcnyay\u0131 grinin tonlar\u0131nda alg\u0131l\u0131yoruz \u00e7\u00fcnk\u00fc yaln\u0131zca bir t\u00fcr fotoresept\u00f6r olan \u00e7ubuk g\u00f6rsel i\u015flevimizi koruyor.
<\/p>\n\n\n\n

LED teknolojisi ve mavi \u0131\u015f\u0131k<\/h2>\n\n\n\n

G\u00fcne\u015f \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 gibi akkor \u0131\u015f\u0131k kaynaklar\u0131n\u0131n \u00e7o\u011fu geni\u015f bir \u0131\u015f\u0131k spektrumuna sahiptir. Bununla birlikte, \u0131\u015f\u0131k yayan diyotlar (LED’ler), \u00fcretici taraf\u0131ndan haz\u0131rlanm\u0131\u015f nispeten dar \u0131\u015f\u0131k zirveleri \u00fcretir. Bu, LED’lerden gelen \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n beyaz \u0131\u015f\u0131ktan veya g\u00fcn \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131ndan neredeyse ay\u0131rt edilemez olarak alg\u0131lanmas\u0131n\u0131 sa\u011flar. (Geleneksel yapay \u0131\u015f\u0131k kaynaklar\u0131n\u0131 taklit etmek i\u00e7in de yap\u0131labilirler.)<\/p>\n\n\n\n

Mavi \u0131\u015f\u0131k kullan\u0131c\u0131 taraf\u0131ndan alg\u0131lanmasa bile, beyaz LED’ler asl\u0131nda geleneksel \u0131\u015f\u0131k kaynaklar\u0131ndan daha fazla mavi \u0131\u015f\u0131k yayabilir. Bu mavi \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n retina i\u00e7in fiziksel bir tehlike olu\u015fturmas\u0131 olas\u0131 de\u011fildir. Ancak sirkadiyen ritmi (i\u00e7 biyolojik saatiniz) geleneksel \u0131\u015f\u0131k kaynaklar\u0131ndan daha fazla uyararak sizi uyan\u0131k tutabilir, uykunuzu bozabilir veya sirkadiyen ritminiz \u00fczerinde ba\u015fka etkiler yapabilir.<\/p>\n\n\n\n

Modern elektronik cihazlar\u0131n ekranlar\u0131 LED teknolojisine dayanmaktad\u0131r. Tipik ekranlarda ayr\u0131 ayr\u0131 kontrol edilen k\u0131rm\u0131z\u0131, ye\u015fil ve mavi LED’ler tam renkli bir cihazda s\u0131k\u0131ca paketlenmi\u015ftir. Bununla birlikte, en b\u00fcy\u00fck miktarda mavi \u0131\u015f\u0131k \u00fcreten ak\u0131ll\u0131 telefonlar, tabletler ve diz\u00fcst\u00fc bilgisayarlardaki ekranlar\u0131 ayd\u0131nlatan, parlak beyaz \u0131\u015f\u0131kl\u0131 LED’lerdir.<\/p>\n\n\n\n

\"Elektronik
Elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k, sar\u0131 nokta hastal\u0131\u011f\u0131 ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131yor mu?<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n

Mavi \u0131\u015f\u0131ktan kaynaklanan riskler<\/h2>\n\n\n\n

T\u00fcketici elektroni\u011fi, yay\u0131lan \u0131\u015f\u0131k miktar\u0131 nedeniyle retinaya zararl\u0131 de\u011fildir. \u00d6rne\u011fin, son iPhone’lar\u0131n maksimum parlakl\u0131\u011f\u0131 metrekare ba\u015f\u0131na yakla\u015f\u0131k 625 kandela (cd \/ m2). Daha da parlak olan bir\u00e7ok perakende ma\u011fazas\u0131nda ortam ayd\u0131nlatmas\u0131 iki kat daha iyidir. Bununla birlikte, bu kaynaklar g\u00fcne\u015fe k\u0131yasla soluktur ve bu da 10 kat daha fazla ortam ayd\u0131nlatmas\u0131 sa\u011flar!<\/p>\n\n\n\n

Herhangi bir kaynaktan gelen y\u00fcksek yo\u011funluklu mavi \u0131\u015f\u0131k potansiyel olarak g\u00f6z i\u00e7in tehlikelidir. Sekt\u00f6rdeki mavi \u0131\u015f\u0131k kaynaklar\u0131, kullan\u0131c\u0131lar\u0131 korumak i\u00e7in kas\u0131tl\u0131 olarak filtrelenir veya korunur. Ancak, s\u0131rf \u00e7ok parlak olduklar\u0131 i\u00e7in bir\u00e7ok y\u00fcksek g\u00fc\u00e7l\u00fc t\u00fcketici LED’ine do\u011frudan bakmak zararl\u0131 olabilir. Bunlar aras\u0131nda “askeri s\u0131n\u0131f” fenerler ve di\u011fer el tipi \u0131\u015f\u0131klar bulunur.<\/p>\n\n\n\n

Ayr\u0131ca, bir LED ampul ve bir akkor lamban\u0131n her ikisi de ayn\u0131 parlakl\u0131kta derecelendirilmi\u015f olsa da, LED’den gelen \u0131\u015f\u0131k enerjisi, akkor kayna\u011f\u0131n \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde daha b\u00fcy\u00fck y\u00fczeyine k\u0131yasla bir toplu i\u011fne kafas\u0131 boyutundaki bir kaynaktan gelebilir. Do\u011frudan LED’in bulundu\u011fu noktaya bakmak tehlikelidir, ayn\u0131 nedenle do\u011frudan g\u00f6ky\u00fcz\u00fcndeki g\u00fcne\u015fe bakmak da ak\u0131ll\u0131ca de\u011fildir.<\/p>\n\n\n\n

Ya\u015flanma, sigara i\u00e7me, kardiyovask\u00fcler hastal\u0131k, y\u00fcksek tansiyon ve a\u015f\u0131r\u0131 kilolu olma riskiyle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, t\u00fcketici elektroni\u011finden kaynaklanan tipik mavi \u0131\u015f\u0131\u011fa maruz kalma, artan mak\u00fcler dejenerasyon veya k\u00f6rl\u00fck riski a\u00e7\u0131s\u0131ndan ihmal edilebilir. Dahas\u0131, mevcut kan\u0131tlar retinan\u0131n sa\u011fl\u0131\u011f\u0131n\u0131 korumak i\u00e7in mavi \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 bloke eden lenslerin kullan\u0131m\u0131n\u0131 desteklemiyor ve hatta reklamc\u0131lar bu lens t\u00fcrleri hakk\u0131nda yan\u0131lt\u0131c\u0131 iddialar nedeniyle para cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

\"Elektronik
Elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k, sar\u0131 nokta hastal\u0131\u011f\u0131 ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131yor mu?<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n

Son olarak,<\/h2>\n\n\n\n

Elektronik cihazlardan gelen mavi \u0131\u015f\u0131k, mak\u00fcler dejenerasyon riskini art\u0131rmayacak veya g\u00f6z\u00fcn ba\u015fka herhangi bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcne zarar vermeyecektir. Ancak, bu cihazlar\u0131n kullan\u0131m\u0131 uykunuzu bozabilir veya sa\u011fl\u0131\u011f\u0131n\u0131z\u0131n veya sirkadiyen ritminizin di\u011fer y\u00f6nlerini bozabilir. Bu kategoriye giren \u00e7ok say\u0131da ki\u015fiden biriyseniz, doktorunuzla konu\u015fun ve cihaz kullan\u0131m\u0131n\u0131z\u0131 s\u0131n\u0131rland\u0131rmak i\u00e7in ad\u0131mlar at\u0131n.Unutmay\u0131n ki mavi \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n biyolojik saatinizi etkileme olas\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131n en y\u00fcksek oldu\u011fu gece vakitleridir.<\/p>\n\n\n\n

Kaynak: 1<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Retina uzmanlar\u0131na her g\u00fcn elektronik cihazlardan yay\u0131lan mavi \u0131\u015f\u0131ktan kaynaklanan riskler sorulmaktad\u0131r. (Retina uzmanlar\u0131, g\u00f6z\u00fcn arkas\u0131ndaki g\u00f6rmeden sorumlu ince bir doku olan retinay\u0131 etkileyen rahats\u0131zl\u0131klar\u0131 tedavi eder.) Bir\u00e7ok insan mavi \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n ya\u015fa ba\u011fl\u0131 makula dejenerasyonu ve k\u00f6rl\u00fck riskini art\u0131r\u0131p art\u0131rmayaca\u011f\u0131n\u0131 merak eder. Bu ortak sorunun k\u0131sa cevab\u0131: “Hay\u0131r”. Ak\u0131ll\u0131 telefonlar, tabletler, LCD TV’ler ve diz\u00fcst\u00fc […]<\/p>\n","protected":false},"author":467,"featured_media":10610,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"tdm_status":"","tdm_grid_status":""},"categories":[1900],"tags":[5502,5503,5501,5504,348],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10609"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/467"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=10609"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10609\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":10615,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/10609\/revisions\/10615"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/10610"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=10609"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=10609"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.kampuskod.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=10609"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}