Starlink Elon Musk’ın ilk kez 2015 yılında duyurduğu çılgın projelerinden biri. Musk’a göre Starlink uyduları sayesinde önümüzdeki yaklaşık 6 yıl içerisinde dünya üzerinde neredeyse internetin olmadığı herhangi bir nokta kalmayacak.
4 Şubat 2021 günü SpaceX uzay şirketinin Falcon 9 roketiyle 60 adet daha uydu başarıyla yörüngeye yerleştirildi. 2018 yılında ilk testleri yapılan ve Mayıs 2019’da 60 uydu ile ilk uzaya uydu gönderilmeye başlanan Starlink projesi kapsamında son uydularla birlikte uzay boşluğundaki uydu sayısı 1000’i geçti. 2020’nin Ekim ayından itibaren ise Starlink uyduları aracılığıyla Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve İngiltere’de 10.000’den fazla kullanıcı yeni nesil interneti deneyimlemeye başladı.
Starlink Nedir? Starlink Nasıl Çalışır?
Bugünün dünyasında eğitimden iş hayatına kadar odak noktasındaki internete her yerden ulaşmak henüz mümkün değil. Coğrafi koşullar gibi farklı etkenlerden dolayı da internet altyapısını her bir bölgeye taşımak zor, masraflı hatta bazen de imkansız gibi.
“Mars’ta yaşamı görmeden ölmeyeceğim” diyen dönemin dâhisi Elon Musk ise Starlink ile öncelikle dünyanın her bir noktasına internet erişimini taşımayı hedefliyor. Musk, ikinci olarak ise var olan internet hızını iki katına çıkarıp 1 Gigabit seviyesine çıkarmayı amaçlıyor. Üstelik bunlar öyle çok uzak geleceğe dair planlar değil.
Peki Starlink nedir? Starlink dünya yörüngesine bir takımyıldızı gibi yerleştirilen uydular ile yer tabanlı bir alt yapı kurulumuna gerek kalmadan kullanılan bir internet hizmeti sağlama projesidir.
Proje SpaceX Starlink uydu takımyıldızı olarak da adlandırılır. Alt yapı kurulumunun elverişli olmadığı bölgeler düşünülerek tasarlanan projede bu sorunun çözümü olarak uydular arasında lazer bağlantısı kurulur. Bu bağlantı sayesinde kutuplarda ya da bir çölde dahi internet sorun olmaktan çıkar.
Her bir Starlink uydusu 260 kg ağırlığında ve masa büyüklüğünde düz bir görünüme sahiptir. Uyduya güç sağlayıcı güneş panelleri bulunur. Ana kısım üzerinde 4 adet anten bulunur. Yörüngedeki diğer uydularla lazer bağlantısı da bu antenler aracılığıyla sağlanır. Starlink uyduları manevra kabiliyetli otonom sistemiyle başka uzay araçlarıyla çarpışma riskini ortadan kaldırır.
Dünya yörüngesinde kalmalarını sağlamak için ise kripton gazı içeren iyon iticileri bulunur. Bu anlamda bir ilke imza atan SpaceX, Starlink ile kripton tahrikli ilk uzay aracı olarak da adını yazdırmıştır.
Elon Musk’ın Starlink Projesi Hangi Aşamada?
Şu an halihazırda yörüngede bulunan 1000 adet uydu aktif durumda. Bu uydular içerisinde kutup bölgesine yerleştirilenlerin lazer bağlantısı da başarılı bir şekilde sağlandı. Önümüzdeki yıldan itibaren fırlatılan tüm uydular lazer bağlantı sistemine sahip olacak.
Bunun dışında ABD, İngiltere ve Kanada’da kullanıcılar özel bir anten ile starlink uzay internetinden faydalanıyor. Şu an için abonelik ücretleri kurulumda 499$ ve aylık olarak 99$ olarak belirlenmiş durumda.
Uzay interneti olarak da tanımlanan Starlink’in henüz diğer internet modelinden farklı bir hıza sahip değil. Yani kablosuz bir ağdan bağlandığınızda hızınız neyse hemen hemen aynı performans düzeyinde seyrediyor.
Yani bugünkü anlamda farklı bir internet sağlayıcı olarak kullanıcılara hizmet veriyor. Yetkililer zaman zaman internet indirme hızında gecikmeler ve bağlantı kopmalarının şu aşamada olabileceğini belirtiyor. Ancak planlanan 12 bin uydu fırlatıldığında ve ağ yazılımları geliştikçe giderek yüksek performanslı farklı bir uzay interneti deneyimi yakın gelecekte bizi bekliyor.
Starlink ile amaç İlk etapta amaç dünya üzerinde her noktada interneti ulaşılabilir kılmak. Ardından hız odaklı çalışmalar üzerinde ilerlemek. Şu an bir verinin dünya ile uydu arasında gidip gelme süresi 600 milisaniye. SpaceX Starlink bu süreyi 2027’ye kadar 30 milisaniyelere düşürmeyi hedefliyor.
Elon Musk Starlink Projesinin Çevreye Zararı Var mı?
Starlink projesinin heyecan uyandıran gelişmelerinin yanı sıra bu kadar çok uydunun yörüngede yaratabileceği kirlilik ile ilgili de endişe duyuluyor. Ancak bu endişelere yönelik açıklamalar da mevcut.
Buna göre starlink uyduları herhangi bir arızaya bağlı olarak iş göremez hale geldiğinde veya süresini tamamladığında atmosfere girip yanarak kendi kendini imha üzerine programlı. Bu sebeple uydular alçak dünya yörüngesinde konumlandırılıyor.
Diğer iletişim uyduları yaklaşık 36 bin km irtifada iken Starlink uyduları 350-550 km irtifada olması sebebiyle birkaç ay içerisinde atmosfere ulaşıp kendini imha etmesi böylece uzay kirliliğinin önüne geçilmesi planlanıyor. Starlink uydularının çalışamaz duruma geldiklerinde 2-3 aylık bir sürede atmosfere ulaşmaları için de otonom sistem devreye giriyor.
Bu sistemin de çalışmaması halinde ise bozulan uydular yine uzay boşluğunda kalmıyor. 1 ila 5 yıl arasında bir zaman diliminde yine atmosfere ulaşıp yanarak yok oluyor.
Starlink Uyduları Nasıl İzlenir?
Güneş enerjisiyle çalışan Starlink uyduları gün ışığında dahi parlak oldukları için çıplak gözle izlenebiliyor. Ancak elbette bu her zaman mümkün değil. Uyduların yörüngede bulundukları konuma göre görülebildikleri tarihler değişiyor. Örneğin geçtiğimiz yılın Nisan ayında Türkiye’de görülen uyduları konumunuza göre internet üzerinden de takip edebilir, çıplak gözle izleyebileceğiniz zamanları görebilirsiniz.
Starlink uydularını bilgisayar veya mobil cihazlarınız üzerinden buraya tıklayarak uyduların canlı seyir hallerini takip edebilirsiniz.
